Thực trạng dân số trong độ tuổi lao động giảm – những điều có thể xảy ra cho nền kinh tế toàn cầu

· Các chuyên gia kinh tế dự báo tỷ lệ tăng dân số toàn cầu sẽ giảm trong vòng vài thập niên tới
· Một vài chuyên gia nhận định điều này sẽ đưa đến khả năng giảm sản lượng đầu ra trên toàn cầu.
· Một số khác lại cho rằng sự tự động hóa sẽ có thể bù đắp cho những thiếu hụt trong lực lượng lao động

Các chuyên gia về kinh tế dự đoán lực lượng lao động trên thế giới đang tăng chậm lại, dẫn đến những quan ngại về tác động của nó đến nền kinh tế toàn cầu.
“Sự sụt giảm lực lương lao động và dân số đang già đi sẽ là những rào cản to lớn trong tăng trưởng kinh tế trong 10, 20 năm tới đây”, Andrew Kenningham, trưởng bộ phận kinh tế toàn cầu của tạp chí Capital Economics, trích dẫn trong một bài viết của mình. “Lực lượng này sẽ chỉ được bù đắp một phần từ sự tham gia của lực lượng lao động mới gồm người lớn tuổi và phụ nữ”, ông nhận định.
Về tổng quan, theo thông cáo mới của Liên hơp quốc, trong vài thập niên tới dân số thế giới sẽ tăng trưởng ở mức thấp. Các nhà phân tích dự kiến mức tăng trung bình vào khoảng 0.8% đến năm 2050, so với mức 1% và 2% trong các thập niên gần đây. Có lẽ điều đáng quan tâm hơn cả đối với các chuyên gia kinh tế là dân số trong độ tuổi lao động sẽ còn giảm mạnh hơn vào mức 0.4% cho đến năm 2030.
Xu thế này sẽ còn tiếp diễn trong thời gian dài sau đó. Các nhà phân tích dự báo dân số ở độ tuổi từ 65 trở lên từ 15 trở xuống đang giảm vào khoảng 8%.
Theo các chuyên ngia kinh tế của Capital Economics, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến việc suy giảm kinh tế toàn cầu. Con số giảm 0.4% sẽ thực sự đáng kể, do mức tăng tổng sản phẩm nội địa toàn cầu trung bình chỉ ở mức 3.5% trong 20 năm trở lại đây.
“Sự sụt giảm dân số trong độ tuổi lao động chính là nguyên nhân chính và không thể tránh khỏi khiến cho thực trạng kinh tế toàn cầu những năm trước vốn đang suy yếu vẫn tiếp tục yếu dần” Kenningham cho biết.
Mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu sụt giảm sẽ không đáng lo ngại nếu như mức tăng GDP trên đầu người vẫn nằm ở mức hiện tại hoặc cao hơn, tuy nhiên theo Kenningham nhận định vì dân số trong độ tuổi lao động đang suy giản, áp lực trên con số này thậm chí còn nhiều hơn là mức tăng tổng sản lượng.
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với ý kiến này. Hiệp hội Kinh tế Mỹ đã xuất bản một nghiên cứu vào năm ngoái, tác giả là Daron Acemoglu của MIT và Pascual Restrepo của trường đại học Boston, đã phản bác khi cho rằng sự phát triển của người máy và trí thông minh nhân tạo sẽ là nguồn lao động bù đắp cho những tác động tiêu cực từ việc sụt giảm nguồn cung lao động.
Acemoglu và Restrepo nghiên cứu rằng từ những năm đầu thập kỷ 90 và 2000 là những khoảng thời gian cho thấy những tác động không mong muốn của việc dân số trong độ tuổi lao động già đi ở những nước phát triển, tuy nhiên không có những mối tương quan nào giữa dân số già và tỷ lệ GDP trên đầu người thấp.
Trong một bài viết gần đây, Acemoglu và Restrepo cũng nhận định là sự thay đổi dân số là những nguồn lực lớn đằng sau sự phát triển và vận dụng việc tự động hóa.
“các quốc gia trong đó có thị trường lao động Mỹ đã trải qua sự thay đổi lớn trong lực lượng lao động đã đầu tư rất lớn cho công nghệ sử dụng người máy và các thiết bị tự động khác.”
Tuy nhiên theo Kenningham, việc thay thế con người bằng robot đem lại những khoản chi phí không nhỏ, phần lớn xuất phát từ việc gia tăng khoảng cách giàu nghèo.
“Sự lan truyền của robot và sự vận dụng trí thông minh nhân tạo sẽ tiếp tục làm giảm cầu lao động tay chân và dẫn đến sự mất cân bằng xã hội nếu áp lực từ dân số tiếp tục tăng sức ép một phía”, ông cho biết.

Nguồn: https://www.investo.vn/blogs/tin-tu...o-tuoi-lao-dong-giam-len-nen-kinh-te-toan-cau