Cung tiền M2 của Mỹ đang giảm với tốc độ chưa từng thấy, nó có ý nghĩa gì với lạm phát, với FED, và với nền kinh tế?

Nguồn cung tiền ở Hoa Kỳ đang bị thu hẹp nhanh chóng, với một cập nhật hôm thứ Ba cho thấy tốc độ tăng trưởng giảm mạnh nhất từ trước đến nay. Nó cung cấp manh mối quan trọng về lộ trình lạm phát và quyết định lãi suất sắp tới của ngân hàng trung ương.

Cung tiền M2 là tổng hợp gồm tiền tệ, tiền xu và tiền gửi tiết kiệm do ngân hàng nắm giữ, số dư trong các quỹ thị trường tiền tệ bán lẻ, v.v. Dữ liệu cho tháng 3 được công bố vào chiều thứ Ba cho thấy tốc độ tăng trưởng âm 4,05% so với một năm trước, mức giảm kỷ lục trong nhiều năm qua. Con số này gần gấp đôi mức giảm 2,3% trong tháng 2 và hơn hai lần mức giảm 1,62% của tháng 1.

Có thể thấy cung tiền M2 của Mỹ hiện đã giảm (trên cơ sở hàng năm) trong bốn tháng liên tiếp — một kỷ lục chưa từng có kể từ khi dữ liệu được công bố vào năm 1959, với tháng 12 là tháng giảm đầu tiên của cung tiền M2.

Sự suy giảm này cung cấp thêm bằng chứng cho thấy lạm phát sẽ tiếp tục hạ nhiệt và có khả năng ảnh hưởng đến Fed khi cơ quan này ấn định lãi suất tại cuộc họp chính sách vào ngày 2-3/5.




Lượng tiền trong hệ thống tài chính là một trong nhiều yếu tố quan trọng đối với lạm phát. Nói một cách đơn giản, càng ít tiền trôi nổi trong nền kinh tế, thì càng ít ngân hàng cho vay và các công ty cũng như người tiêu dùng vay và chi tiêu. Đổi lại, điều đó khiến lạm phát giảm và hạ nhiệt nền kinh tế.

“Đó là một tín hiệu tích cực rõ ràng cho cuộc chiến chống lạm phát của FED, mặc dù không đủ để họ tuyên bố rằng cuộc chiến đã kết thúc.” Nhà kinh tế toàn cầu của Citi, Robert Sockin nói với Barron’s.

Giá tiêu dùng tiếp tục giảm đều đặn sau 9 lần tăng lãi suất liên tiếp của Fed kể từ tháng 3 năm 2022. Lạm phát tăng 5% hàng năm vào tháng 3 năm 2023, giảm tốc từ tốc độ 6% của tháng 2 và mức cao nhất vào tháng 6 năm 2022 là 9%. Tuy nhiên, nó vẫn cao hơn nhiều so với tỷ lệ lạm phát mục tiêu của Fed là 2%.

Vincenzo Inguscio, một chiến lược gia tại Nomura Holdings tin rằng việc “thiếu nguồn cung tiền sẽ giải quyết được [lạm phát]”. Tính toán của chuyên gia này dựa trên dữ liệu trong quá khứ, cho thấy lạm phát tuân theo mô hình cung tiền với độ trễ hai năm. Tuy nhiên, chiến lược gia của Morgan Stanley, Michael Wilson, dự đoán rằng lạm phát chỉ chậm hơn M2 một năm.

Dữ liệu tháng 3 về cung tiền M2 là cái nhìn đầu tiên về nguồn cung tiền của Hoa Kỳ kể từ khi khu vực ngân hàng xuất hiện sự hỗn loạn khiến các nhà đầu tư trên toàn cầu lo lắng. Sự sụp đổ của SVB và Signatuere bank vào tháng 3 đã gây ra một đợt bán tháo cổ phiếu ngân hàng trên diện rộng và đặt ra câu hỏi về sức khỏe của hệ thống tài chính nói chung trong thời đại lãi suất cao hơn. Sự hoảng loạn giữa các ngân hàng có thể đã góp phần vào sự thu hẹp của M2 vào tháng trước bằng cách đẩy nhanh tốc độ giảm tiền gửi vào các ngân hàng.

Dữ liệu gần đây nhất của Fed cho thấy tiền gửi đã giảm 6% so với một năm trước đó xuống còn 17,2 nghìn tỷ đô la trong tuần kết thúc vào ngày 12 tháng 4. Tiền gửi đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái kể từ tháng 11, nhưng tốc độ giảm đã tăng nhanh.

Theo Sockin của Citi bank, tác động của căng thẳng liên quan đến ngân hàng sẽ còn rõ rệt hơn vào cuối năm nay, đặc biệt là khi tín dụng thắt chặt, với việc các ngân hàng gia hạn ít khoản vay hơn, để lại ít tiền hơn trong nền kinh tế.

Ngoài ra, một yếu tố khác khiến cung tiền M2 giảm xuống thấp là hành động của Fed. Vào tháng 5 năm 2022, ngân hàng trung ương đã công bố kế hoạch thu hẹp tài sản của mình một cách thụ động bằng cách để các loại chứng khoán đáo hạn mà không tái đầu tư phần lớn số tiền gốc nhận được, do đó làm giảm tính thanh khoản. Bảng cân đối kế toán của Fed đã giảm 3,6% kể từ giữa năm ngoái.




Chủ tịch Jerome Powell trong một cuộc họp báo vào tháng 3 cho biết chương trình này đang đạt được hiệu quả như mong muốn và FED chưa thấy cần phải thay đổi nó.

Chiến lược gia Nikolaos Panigirtzoglou của J.P. Morgan cho biết rằng “điều này có nghĩa là tăng trưởng tiền tệ của Hoa Kỳ có thể sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong năm nay.”

Cách tiếp cận diều hâu của Fed đánh dấu sự thay đổi chính sách so với thời kỳ đại dịch khi chương trình mua trái phiếu của Fed, kích thích séc của chính phủ, và gia hạn các khoản vay kinh doanh hào phóng, đã thúc đẩy nền kinh tế, dẫn đến mức cung tiền tăng kỷ lục 27% trong tháng 2 năm 2021 lên mức 19,6 nghìn tỷ USD. Giờ đây, các biện pháp kích thích đó phần lớn đã kết thúc và đến lượt M2 cũng bị thu hẹp lại.

Nhưng điều quan trọng cần nhớ là ngay cả khi nguồn cung tiền bị thu hẹp, vẫn còn rất nhiều tiền mặt tồn tại trong hệ thống tài chính của Mỹ.

Ở mức 20,81 nghìn tỷ đô la vào tháng 3, M2 vẫn cao hơn 5,4 nghìn tỷ đô la so với mức trước đại dịch, mang lại mức thanh khoản cao hơn mức hợp lý và có khả năng vẫn thúc đẩy lạm phát.

M2 sẽ tiếp tục giảm bao nhiêu và giảm đến khi nào sẽ được phản ánh chính xác hơn trong lạm phát vẫn là vấn đề đang được tranh luận, nhưng có thể sẽ là một vấn đề trong dài hạn. Trong một lưu ý vào đầu tháng này, nhà kinh tế học độc lập Steven Anastasiou đã cảnh báo về nguy cơ giảm phát ở Mỹ nếu có thêm sự sụt giảm M2 đáng kể trong tương lai, ước tính rằng cung tiền M2 sẽ giảm khoảng 2% vào năm 2023 so với năm 2022.

Hy vọng lớn hiện tại là các đợt thắt chặt chính sách có thể giúp giảm lạm phát mà không đẩy nền kinh tế vào vùng giảm phát!

Tham khảo: Barron's